NÂNG CAO NĂNG LỰC TƯ DUY LÝ LUẬN CHO HỌC VIÊN - MỘT TRONG NHỮNG NỘI DUNG QUAN TRỌNG GÓP PHẦN BẢO VỆ NỀN TẢNG TƯ TƯỞNG CỦA ĐẢNG

Thứ năm - 10/04/2025 16:10 63 0
ThS. Hoàng Trọng Tám
GVKN Phòng QLĐT&NCKH
 
Bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch (theo tinh thần Nghị quyết số 35 - NQ/TW ngày 22/10/2018 của Bộ Chính trị) là nhiệm vụ vô cùng quan trọng, đòi hỏi phải có nhận thức và hành động đúng đắn, khoa học, phát huy cao độ sức mạnh tổng hợp của cả hệ thống chính trị, sự tham gia, hưởng ứng tích cực của các tầng lớp nhân dân, ý thức, trách nhiệm của từng cán bộ, đảng viên. Trong mặt trận tư tưởng này, công tác giảng dạy lý luận chính trị ở trường chính trị có vai trò quan trọng trong việc nâng cao năng lực tư duy lý luận cho cán bộ, đảng viên; giúp cho cán bộ, đảng viên nhận thức đúng đắn đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, củng cố niềm tin khoa học vào chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh.
Như chúng ta đã biết, năng lực tư duy lý luận là khả năng tư duy khoa học, sáng tạo; là khả năng vận dụng các tri thức lý luận vào cuộc sống, cụ thể hóa lý luận, dựa vào lý luận đề xuất những nhiệm vụ, giải pháp đúng đắn và khoa học cho việc giải quyết những vấn đề đang đặt ra trong thực tiễn. Năng lực tư duy lý luận là điều kiện quan trọng để cán bộ, đảng viên triển khai thực hiện đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước.
Nâng cao năng lực tư duy lý luận cho cán bộ, đảng viên là nhiệm vụ rất quan trọng đối với công tác đào tạo, bồi dưỡng lý luận chính trị ở trường chính trị. Đây không chỉ là tiêu chí đánh giá chất lượng đào tạo, bồi dưỡng, mà còn là nội dung quan trọng góp phần bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch trong tình hình hiện nay. Bởi vì, có năng lực tư duy lý luận biện chứng, cán bộ, đảng viên mới có khả năng nhận diện và đấu tranh phê phán những quan điểm sai trái, thù địch, bảo vệ vững chắc nền tảng tư tưởng của Đảng một cách hiệu quả, thiết thực.
Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng đã đánh giá: “Công tác đấu tranh phản bác, ngăn chặn các thông tin xấu độc, quan điểm sai trái, thù địch có lúc, có nơi còn bị động, thiếu sắc bén, tính chiến đấu chưa cao; công tác nắm bắt dư luận trước những sự kiện, tình huống bất ngờ còn chưa kịp thời”[1]. Những hạn chế nêu trên xuất phát từ nhiều nguyên nhân, trong đó có nguyên nhân là do năng lực tư duy lý luận của cán bộ, đảng viên còn hạn chế dẫn đến công tác dự báo, nắm tình hình tư tưởng, định hướng dư luận xã hội có việc chưa nhạy bén, thiếu kịp thời, thậm chí có những quan điểm lệch lạc, hành vi trái với đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước.
Trong bối cảnh hội nhập quốc tế ngày càng sâu rộng và công nghệ thông tin, mạng xã hội phát triển ngày càng mạnh mẽ, các thế lực thù địch tăng cường móc nối, cấu kết với những phần tử cơ hội chính trị, ra sức xuyên tạc, phủ nhận nền tảng tư tưởng, phủ nhận mục tiêu, con đường đi lên chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam. Chúng tung ra nhiều luận điệu xuyên tạc hết sức tinh vi, xảo trá hòng làm chao đảo, lung lay nhận thức, tư tưởng, niềm tin của quần chúng Nhân dân vào chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh và sự lãnh đạo của Đảng ta. Chúng ra sức tuyên truyền xuyên tạc hòng làm suy giảm niềm tin, tạo ra trong Nhân dân ta, nhất là thế hệ trẻ một “khoảng trống” về mục tiêu lý tưởng, lịch sử truyền thống và thành tựu của cách mạng. “Nội công, ngoại kích” là chiêu bài rất nham hiểm mà các thế lực thù địch phản động thường xuyên sử dụng nhằm chống phá cách mạng Việt Nam. Để áp dụng chiêu thức này hiệu quả, chúng tìm mọi cách tiếp cận, móc nối, lôi kéo, kích động, tiếp sức cho những phần tử thoái hóa, biến chất, bất mãn với chế độ,… để sử dụng làm công cụ, tay sai, phủ nhận thành quả cách mạng, phóng đại những khuyết điểm, yếu kém nhằm tạo ra những bức xúc trong dư luận, những điểm nóng trong xã hội. Chúng coi những phần tử thoái hóa, biến chất “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” là lực lượng nòng cốt đi đầu để chuyển hóa chế độ chính trị ở Việt Nam. 
Cùng với phủ nhận lịch sử truyền thống dân tộc, phủ nhận thành quả cách mạng, chúng triệt để lợi dụng chiêu bài xuyên tạc, bôi nhọ lãnh tụ của Đảng, của dân tộc. Vào dịp đất nước ta tổ chức các sự kiện lớn, đặc biệt là chuẩn bị Đại hội Đảng bộ các cấp tiến tới Đại hội đại biểu toàn quốc của Đảng, chiêu trò này tiếp tục được chúng sử dụng. Cuộc đấu tranh phòng, chống tham nhũng của Đảng, Nhà nước và Nhân dân cũng bị chúng lợi dụng để chống phá. Chúng xuyên tạc rằng đó là cuộc thanh trừng, đấu đá nhằm tranh giành lợi ích giữa các phe, nhóm trong nội bộ Đảng. Mặc dù cuộc đấu tranh phòng, chống tham nhũng của ta đạt được những kết quả rất quan trọng nhưng các thế lực thù địch luôn xuyên tạc rằng “Đảng Cộng sản không thể chống tham nhũng thành công” vì chế độ độc đảng cầm quyền sẽ thủ tiêu đấu tranh... Muốn chống tham nhũng thành công thì phải mở rộng dân chủ, bằng cách thực hiện chế độ đa nguyên chính trị, đa đảng đối lập... Những chủ trương, chính sách và các thành quả quan trọng mà chúng ta đã đạt được trên mặt trận ngoại giao cũng bị chúng xuyên tạc, phủ nhận hòng chia rẽ mối quan hệ giữa nước ta với các nước và các tổ chức quốc tế, làm giảm vị thế của Việt Nam trong khu vực và thế giới. Chúng còn thường xuyên đưa ra những thông tin xuyên tạc, bịa đặt, nói xấu cán bộ, đảng viên ở một số nội dung như: xuyên tạc về tình hình sức khỏe; thêu dệt bí mật đời tư; bình phẩm, phán xét về trình độ, năng lực; xuyên tạc nhân phẩm, đạo đức lối sống của cán bộ, đảng viên…
Có thể thấy, các quan điểm sai trái, thù địch thể hiện rất đa dạng, phức tạp, với mức độ thường xuyên, thủ đoạn tinh vi, xảo quyệt, nhằm mục đích làm lung lay nền tảng tư tưởng, suy giảm niềm tin của Nhân dân đối với Đảng, từ đó đi đến xóa bỏ chế độ xã hội chủ nghĩa ở Việt Nam. 
Muốn nhận diện đấu tranh ngăn chặn những âm mưu thâm độc trên, đòi hỏi từng cán bộ, đảng viên phải tỉnh táo, có phương pháp tiếp cận thông tin khoa học, chính thống, không để bản thân bị dẫn dắt, lợi dụng. Tức là, cán bộ, đảng viên phải có đủ sức “đề kháng”, “miễn dịch” với sự xâm nhập của những thông tin sai trái, thù địch; có năng lực tư duy lý luận để giải quyết hiệu quả, triệt để những vấn đề thực tiễn đặt ra.
Trong những năm qua, thực hiện các chủ chương, nghị quyết của Đảng về đổi mới nội dung, phương pháp học tập, giảng dạy lý luận chính trị gắn với bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch, Trường Chính trị tỉnh Tây Ninh đã tích cực đổi mới nội dung, phương pháp giảng dạy và học tập lý luận chính trị. Chất lượng đào tạo, bồi dưỡng từng bước được nâng lên. Trình độ, năng lực tư duy lý luận của học viên sau khi được đào tạo, bồi dưỡng được nâng lên rõ rệt, phục vụ tốt công tác lãnh đạo, chỉ đạo thực tiễn ở địa phương, cơ quan, đơn vị. Việc cung cấp những giá trị khoa học của chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh trong giảng dạy lý luận chính trị đã được coi trọng hơn. Qua đó, cán bộ, đảng viên đã có nhận thức sâu sắc hơn về giá trị bền vững của chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh đối với cách mạng Việt Nam. Đội ngũ cán bộ, đảng viên có bước phát triển về nhận thức, trình độ, bản lĩnh chính trị và năng lực tư duy…
Trước yêu cầu, nhiệm vụ “Tăng cường công tác bảo vệ chính trị nội bộ, bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng trong tình hình mới. Đẩy mạnh đấu tranh trên mặt trận tư tưởng chính trị, nhất là trên không gian mạng”[2] mà Nghị quyết Đại hội XI của Đảng bộ tỉnh Tây Ninh đã xác định thì việc nâng cao năng lực tư duy lý luận cho cán bộ, đảng viên các cấp trong tỉnh cần được coi trọng và thực hiện đồng bộ một số nội dung sau:
Thứ nhất, triển khai thực hiện nghiêm túc nội dung chương trình đào tạo, bồi dưỡng, bảo đảm thực hiện đúng, đầy đủ mục tiêu về kiến thức, kỹ năng và tư tưởng đối với từng loại hình đào tạo, bồi dưỡng
Nội dung chương trình đào tạo, bồi dưỡng luôn là vấn đề trọng yếu, có ý nghĩa quyết định đến việc nâng cao chất lượng đào tạo, bồi dưỡng lý luận chính trị, cung cấp kiến thức, kỹ năng tư duy lý luận cho cán bộ, đảng viên. Trên cơ sở hướng dẫn thực hiện nội dung chương trình đào tạo, bồi dưỡng của Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh, Học viện Hành chính quốc gia, nhà trường cần nghiên cứu triển khai thực hiện có hiệu quả nhằm đạt mục tiêu trang bị kiến thức cơ bản về lý luận chính trị; củng cố, nâng cao bản lĩnh chính trị, phẩm chất đạo đức, năng lực lãnh đạo, quản lý; kỹ năng tổ chức thực hiện nhiệm vụ được Đảng, Nhà nước và Nhân dân giao phó.
Thứ hai, nâng cao nhận thức và trách nhiệm của đội ngũ giảng viên trong việc nâng cao năng lực tư duy lý luận cho học viên
Để nâng cao năng lực tư duy lý luận cho học viên, bên cạnh việc triển khai thực hiện tốt nội dung chương trình đào tạo, bồi dưỡng, cần phải phát huy vai trò, trách nhiệm của đội ngũ giảng viên trong quá trình giảng dạy. Trước hết, giảng viên phải nêu cao tinh thần trách nhiệm, chủ động đổi mới phương pháp giảng dạy; tích cực tuyên truyền, luận giải sâu sắc những giá trị khoa học của chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh được Đảng ta vận dụng, phát triển phù hợp với thực tiễn của đất nước để học viên nhận thức đầy đủ hơn, sâu sắc hơn những giá trị to lớn của chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh; chủ động, tích cực tham gia bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch.
Sinh thời chủ tịch Hồ Chí Minh đã từng dạy: “Tư tưởng đúng thì hành động mới khỏi sai lạc và mới làm tròn nhiệm vụ cách mạng được”[3]. Vì vậy, cần phải giáo dục cho đội ngũ giảng viên ý thức trách nhiệm của mình, chủ động thực hiện tốt nhiệm vụ giảng dạy, nghiên cứu khoa học, cung cấp kiến thức, kỹ năng, phương pháp tư duy cho học viên; phát huy cao độ ý thức, trách nhiệm của học viên trong việc học tập lý luận chính trị. Đồng thời, cung cấp những luận cứ khoa học để học viên thấy được những thành tựu cách mạng mà Việt Nam đã đạt được qua vận dụng chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh; nắm vững nguyên tắc, phương thức, kỹ năng đấu tranh, phản bác các quan điểm sai trái, thù địch.
Thứ ba, tiếp tục nâng cao chất lượng giảng dạy, học tập lý luận chính trị với phương châm người học là trung tâm, giảng viên là động lực, nhà trường là nền tảng
Nâng cao năng lực tư duy lý luận cho học viên đòi hỏi nhà trường, mà trực tiếp là đội ngũ giảng viên phải đổi mới phương pháp giảng dạy lý luận chính trị, ứng dụng các phương pháp hiện đại, hấp dẫn người học, tạo hứng thú và truyền cảm hứng cho học viên tìm tòi, nghiên cứu. Giảng viên phải thực sự giữ vai trò chủ đạo trong quá trình giảng dạy, tăng tính tương tác giữa giảng viên và học viên, làm chủ vấn đề bao gồm cả lý luận, thực tiễn. Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng xác định: “Đổi mới căn bản nội dung, chương trình, phương pháp giáo dục lý luận chính trị theo hướng khoa học, sáng tạo, hiện đại và gắn lý luận với thực tiễn[4].
Để nâng cao chất lượng giảng dạy, mỗi giảng viên phải tự ý thức được trách nhiệm của mình trong giảng dạy, tự rèn luyện, nâng cao kiến thức chuyên môn nghiệp vụ, kỹ năng, phương pháp; chủ động, sáng tạo trong việc vừa cung cấp kiến kiến thức, kỹ năng tư duy cho người học, vừa kết hợp giảng dạy với đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch, làm cho chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh thật sự trở thành nền tảng tinh thần vững chắc của đời sống xã hội.
Đấu tranh bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng trước những quan điểm sai trái, thù địch, là bảo vệ tính khoa học và cách mạng của chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh; bảo vệ Đảng, Cương lĩnh chính trị, đường lối của Đảng; bảo vệ Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa; bảo vệ lợi ích quốc gia, dân tộc... Đây là cuộc đấu tranh rất phức tạp, khó khăn, đòi hỏi phải thực hiện thường xuyên, liên tục, quyết liệt và triệt để. Vì vậy, trong giảng dạy, giảng viên lý luận chính trị phải tuyên truyền sâu rộng hơn nữa tính cách mạng và khoa học của chủ nghĩa Mác-Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh.
Thứ tư, nâng cao chất lượng đội ngũ giảng viên
Chất lượng đội ngũ giảng viên có vai trò quan trọng đến kết quả đào tạo, bồi dưỡng, cũng như nâng cao năng lực tư duy lý luận cho học viên. Giảng viên là “nhạc trưởng” trong thực hiện nội dung, chương trình, phương pháp, vì thế, nếu “người chỉ huy dàn nhạc” không “làm mới” được chính mình thông qua không ngừng học tập, rèn luyện nâng cao trình độ chuyên môn, nghiệp vụ, kỹ năng, phương pháp, phẩm chất đạo đức, tác phong nghề nghiệp... thì không thể nào có được chất lượng giảng dạy tốt nhất. Vì vậy, cần tiếp tục xây dựng, đào tạo, bồi dưỡng, nâng cao trình độ cho đội ngũ giảng viên đảm bảo về số lượng và chất lượng theo Quy định số 09-QĐi/TW ngày13/11/2018 của Ban Bí thư Trung ương Đảng (khóa XII) về chức năng, nhiệm vụ, tổ chức bộ máy trường chính trị tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương; Quy định số 11-QĐ/TW ngày 19/5/2021 của Ban Bí thư về trường chính trị chuẩn.
Tăng cường đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ giảng viên có chất lượng, kiến thức chuyên môn và kinh nghiệm hoạt động thực tiễn, có tâm huyết với nghề. Đây là vấn đề mấu chốt, có ý nghĩa quyết định đến việc nâng cao chất lượng giảng dạy nói chung, nâng cao năng lực tư duy lý luận cho học viên nói riêng đáp ứng yêu cầu gắn công tác giảng dạy với việc bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch trong tình hình hiện nay.
Thứ năm, tăng cường kỷ luật, kỷ cương trong quản lý đào tạo, bồi dưỡng; đổi mới hình thức, phương pháp kiểm tra, đánh giá kết quả học tập theo hướng thực chất
Tăng cường kỷ luật, kỷ cương trong quản lý đào tạo, bồi dưỡng; đổi mới hình thức, phương pháp kiểm tra, đánh giá kết quả học tập theo hướng thực chất là hướng đến học thật, thi thật và đánh giá thật. Người học sau khi hoàn thành nhiệm vụ học tập sẽ có được một lượng kiến thức, kỹ năng cơ bản để có thể vận dụng vào thực tiễn công tác; có đủ kiến thức, tư duy lý luận để giải quyết những vấn đề thực tiễn nảy sinh, cũng như nhận diện và đấu tranh có hiệu quả các quan điểm sai trái, thù địch nhằm bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng. Vì vậy, nhà trường cần tăng cường quản lý quá trình học tập với quá trình rèn luyện, tu dưỡng của học viên nhằm khắc phục tình trạng ngại học, lười học lý luận chính trị. Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng nhấn mạnh: “Kết hợp chặt chẽ, hiệu quả giữa học tập lý luận với rèn luyện, thử thách cán bộ trong thực tiễn để nâng cao bản lĩnh chính trị”[5].
Thứ sáu, phát huy cao độ tính tự giác, tích cực học tập của học viên.
Để nắm được kiến thức, phương pháp tư duy lý luận khoa học để nhìn nhận, đánh giá giải quyết những vấn đề thực tiễn đặt ra; có đủ năng lực nhận diện đấu tranh phản bác có hiệu quả các quan điểm sai trái, thù địch, học viên cần phải phát huy cao độ ý thức tự giác, tinh thần tích cực trong quá trình học tập lý luận chính trị. Học viên phải thực sự giữ vai trò chủ động trong suốt quá trình đào tạo và tự đào tạo; xác định động lực học tập nghiêm túc, đúng đắn, như Chủ tịch Hồ Chí Minh đã từng dạy: “Học để làm việc, làm người, làm cán bộ. Học để phụng sự đoàn thể, giai cấp và nhân dân, Tổ quốc và nhân loại. Muốn đạt mục đích, thì phải cần, kiệm, liêm, chính, chí công, vô tư”[6].
Tự học, tự nghiên cứu là cách thức để học viên biến quá trình đào tạo thành quá trình tự đào tạo. Học viên phải huy động kiến thức lý luận, kiến thức thực tiễn, sự trải nghiệm của cá nhân vào quá trình này. Nếu không chủ động, tự giác thực hiện tốt tự học, tự nghiên cứu, coi đây là động lực thôi thúc từ bên trong thì quá trình nghe giảng trên lớp hiệu quả không cao, nhiều khi vô nghĩa.
Tóm lại, nâng cao năng lực tư duy lý luận cho học viên là công việc rất quan trọng trong quá trình giảng dạy, học tập lý luận chính trị. Đây là một trong những nội dung cần thiết và cấp bách đối với nhiệm vụ tăng cường củng cố niềm tin khoa học vào chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh; hình thành năng lực, kỹ năng vận dụng lý luận vào giải quyết các vấn đề thực tiễn; khả năng tư duy khoa học, biện chứng để nhận diện và đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch, bảo vệ vững chắc nền tảng tư tưởng của Đảng trong giai đoạn hiện nay.
 

 
[1] Đảng Cộng sản Việt Nam (2021): Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII, Nxb CTQGST, Hà Nội, tr.91.
[2] Đảng bộ tỉnh Tây Ninh (2020): Văn kiện Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh Tây Ninh lần thứ XI, nhiệm kỳ 2020-2025, Tây Ninh, tr.75-76.
[3] Hồ Chí Minh (2011): Toàn tập, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội, tập 6, tr.360.
[4] Đảng Cộng sản Việt Nam (2021): Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII, Nxb CTQGST, Hà Nội, tr.235.
[5] Đảng Cộng sản Việt Nam (2021): Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII, Nxb CTQGST, Hà Nội, tr.236.
[6] Hồ Chí Minh (2011): Toàn tập, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội, tập 6, tr.208.
 

Tác giả: Quản trị

Tổng số điểm của bài viết là: 0 trong 0 đánh giá

  Ý kiến bạn đọc

Bạn đã không sử dụng Site, Bấm vào đây để duy trì trạng thái đăng nhập. Thời gian chờ: 60 giây